دیاق یا تیر عرضی یکی از اجزای اصلی تشکیل دهنده ی تمام سپر ها است. شما هیچ سپری پیدا نخواهید کرد که دارای دیاق نباشد چرا که دیاق به اصطلاح ستون و اسکلت بندی سپر محسوب می شود و حالت ژئومتریک سپر را حفظ می کند و همچنین نقش ضربه گیر و تقویتی را نیز در سپر ایفا می کند و بدون آن سپر قدرت مقاومت در برابر ضربات را نخواهد داشت.
دیاق کجای ماشین است ؟
تقریبا تمامی سپر ها از ۳ جز اصلی پوسته و دیاق و جاذب تشکیل شده اند. دیاق در قسمت داخلی سپر یا به تعبیر درست پشت پوسته و دقیقا پشت و یا پایین جاذب قرار می گیرد؛ به شکلی که پوسته به آن تکیه کند و جاذب روی آن سوار شود. حال با این توضیحات اطلاق واژه ستون، ساختار و اسکلت بندی سپر به دیاق ملموس تر خواهد بود.
شایان ذکر است که دیاق در همه‌ی سپر های جلو تمامی خودرو ها وجود دارد اما با این حال تنها به سپر جلو محدود نمی شود و سپر برخی از خودرو‌ها (نه تمامی آنها) نیز حاوی دیاق است.
نکته ای که بیان آن خالی از لطف نیست این است که برای فاصله گرفتن دیاق از گلگیر‌ها، در طرفین آن از اسفنج استفاده می‌کنند.
دیاق چه شکلی است ؟
دیاق یا تیر عرضی به صورت مقطع مستطیل شکل ساخته می شود به گونه ای که سطح طویل آن جهت تحمل نیروی وارده و سطح کم عرض آن محل استقرار ضربه گیر است.
وظیفه دیاق چیست ؟
وظیفه دیاق تنها تکیه گاه و مامن پوسته و جاذب و به نوعی تنظیم کننده و محکم کننده سپر نیست بلکه نقش اصلی سپر یعنی ایجاد ایمنی سرنشینان و محافظت از خودرو و جلوگیری از انتقال نیرو به بدنه و اتاقک خودرو تماما یا درصد بالایی از آن بر دوش این قطعه است.
در تصادفاتی که در سرعت های پایین رخ می دهد می توان انتظار داشت که این قطعه خیلی متحمل آسیب و مشکل نشود اما در تصادفات شدید و با سرعت بالا اگر چه حتی این احتمال وجود دارد که پوسته دچار شکستگی شدید نشود اما قطع به یقین می توان گفت که دیاق از داخل خواهد شکست.
جدای از شکستگی هرگونه ترک هم دیاق را برای تصادفات بعدی دچار اضمحلال خواهد کرد و در نتیجه این امر خسارت جبران ناپذیری به خودرو وارد می شود که توصیه می شود برای جلوگیری از این اتفاق ناخوشایند در صورت ترک یا شکستگی جزئی این قطعه را تعویض نمایید تا در حوادث بعدی دچار آسیب مادی و جانی دوچندان نشوید.
این تمام ماجرا نیست دیاق لرزش قطعات را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد و در هنگام بروز حادثه از ارتعاش و تکان خوردن سپر جلوگیری به عمل می آورد.
جنس دیاق
تقریبا تمام دیاق ها یا از جنس فلز بوده و یا از پلاستیک فشرده و فوم ساخته می شوند.
دیاق هایی که از جنس فلز ساخته می شوند بسیار مقاوم بوده و به سختی آسیب می بینند اما از ایراداتی که می توان به این نوع دیاق ها وارد دانست سنگین بودن آن هاست؛ از طرفی دیاق های فلزی به سبب نداشتن انعطاف بالا و یا انعطاف ناپذیری هنگام برخورد با مانع و یا هنگام تصادف ، نیرو وارده را به اتاقک داخلی و بدنه خودرو منتقل می کنند.
در دیاق های با کیفیت برای جلوگیری از زنگ زدن دیاق از یک پوشش نازک پلاستیکی به این منظور استفاده می کنند.
بسیاری از دیاق ها اصلا فلزی نیستند و از پلاستیک فشرده (پلی پروپیلن و …) ساخته می شوند. کیفیت این نوع دیاق ها بسیار وابسته به نوع پلاستیک مصرفی در آنهاست. این جنس با تزریق پلاستیک در درون دستگاه های مخصوص تولید می شود و به علت شیوه طراحی و ساخت و مواد مصرفی نسبت به نمونه فلزی ارزان تر هستند و به همین منظور بیشتر مورد استقبال و استفاده قرار می گیرند.
مدل های دیگری از دیاق وجود دارند که از فایبرگلس تولید می شوند و این نوع دیاق ها به رغم آسیب پذیری در برابر ضربات محبوبیت بالایی دارند و در خودروهای متداول امروزی نظیر خانواده پراید بسیار به چشم میخورند.
با توجه به این امر که نقش دیاق یا تیر عرضی حفاظت از خودرو و سرنشینان در تصادفات است و این جنس دیاق نمی تواند به خوبی این وظیفه را ایفا کند ، استفاده از اینگونه تیر های عرضی پیشنهاد نمی شود.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی داشتیم برای آن دسته از افرادی که آشنایی کمی با این قطعه ملزوم سپر داشتند اطلاعات مفیدی را انتقال دهیم و باید یادآور شویم که سپری کامل است که دیاق هم داشته باشد چرا که بدون آن سپر کارایی نخواهد داشت؛ اما با این حال غالبا دیاق سپر به صورت جداگانه در بازار به فروش می رسد.
چنانچه قصد تعویض پوسته سپر خود را دارید در صورتی که مشاهده کردید دیاق نیز دچار آسیب شده حتما برای جلوگیری از بروز خسران های احتمالی درصدد تعویض آن نیز باشید.
سلام . خیلی سپاسگزارم که انقد ساده و قابل فهم و کامل توضیح دادین. من چند سالی رانندگی میکنم ولی تابحال نمیدونستم چیزی به نام دیاق کجای خودرو هست.
ممنونم
سلام و درود…
خوشحالیم که تونستیم قدری به دانش شما بیفزاییم.🤩
خیلی ممنون از دیدگاه مسرت بخشتون 🌹
سلام خیلی عالی توضیح داده شد سپاسگزارم
سلام و عرض ادب…
از این بابت خرسندیم😍
سلام و تشکر از مطلب خوبتون،
لطفا بگید که بالاخره رویهمرفته دیاق پلاستیک فشرده بهتره یا فلزی؟
سلام و عرض ادب…
ممنون از انرژی خوبتون
در واقع خودرو ساز ها امروزه از دیاق پلیمری یا همون پلاستیکی اسفاده می کنند. اما طبیعتا استحکام دیاق فلزی بیشتره. با این حال باید توجه داشته باشید که اگر ضربه سنگین باشه و دیاق آسیب ببینه دیگه فرقی نمی کنه دیاق پلیمری باشه یا فلزی در هر صورت شما ناچارید تعویض کنید